Buffer opbouwen: hoeveel heb je nodig als ZZP’er?

Veel van onze ZZP-klanten hebben de coronacrisis aangegrepen om daar waar mogelijk een extra buffer aan te leggen. Uit ons onderzoek onder hen in oktober van vorig jaar blijkt dat nog 27% een buffer heeft voor minder dan 3 maanden. Dat percentage lag bij het uitbreken van de crisis nog op 52%, wat goed aangeeft dat jullie ermee bezig zijn.

En dat is maar goed ook, omdat een financiële tegenslag nooit goed uitkomt en een buffer dan heel prettig is. Het voorkomt dat je in geldproblemen komt en zorgt bovendien voor een belangrijk gevoel van rust. Je weet dat je het bijvoorbeeld 6 maanden of zelfs langer uit kunt houden, bijvoorbeeld als die nieuwe mooie opdracht nog even uitblijft.

Maar, weet jij wat je nodig hebt aan buffer? En spaar je daar al voor of weet je niet goed waar te beginnen? Veel zelfstandigen vinden het lastig om zakelijk spaargeld op te bouwen. Ze weten dat het belangrijk is en zouden er graag voor gaan sparen maar weten niet hoe ze dat moeten doen.

Wij helpen je graag de buffer op te bouwen. En belangrijker nog, je aan te geven hoe je daarmee kunt beginnen. Dat doen we stap voor stap en bovendien op basis van jouw persoonlijke situatie. Zodat je ontdek dat je per maand zou moeten sparen. Of wat je per jaar weg moet leggen om ook de magere tijden beter door te komen.

Waarom een zakelijke buffer?

Een zakelijke buffer voor ZZP’ers kan om allerlei redenen belangrijk zijn. We zetten de meest bekende voor je op een rij:

• Je hebt tijdelijk geen of weinig opdrachten

  Werk je voor een paar mooie klanten of ben je bezig met een bijzondere opdracht? Gefeliciteerd! Maar houd er rekening mee dat die opdracht een keer zal eindigen. Of dat een opdrachtgever zomaar kan besluiten om alle freelancers en ZZP’ers geen nieuwe aanbiedingen te doen. Het kan de besten overkomen, ook als er geen sprake is van een coronacrisis zoals we die nu meemaken. Zorg ervoor dat je erop voorbereid bent, zelfs als je voorlopig nog maanden door kunt met het werk dat je hebt liggen.

• Je wordt ziek en kunt niet (volledig) werken

  Hier kun je natuurlijk een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) of een vergelijkbare oplossing voor afsluiten. Toch kiezen de meeste ZZP’ers daar (nog) niet voor. Zorg er in dat geval voor dat je zelf een goede buffer hebt, waar je een tijdje gebruik van kunt maken. Want, wat gebeurt er als jij je been breekt of als je de griep flink te pakken krijgt en een paar weken niet kunt werken? Je hebt in die periode geen inkomen en misschien verlies je zelfs opdrachten waardoor je daarna weer opnieuw op zoek moet.

• Je partner verliest zijn of haar inkomen

  Woon je samen met een partner en hebben jullie misschien zelfs een huis gekocht? Of betalen jullie de huur en de andere vaste lasten van de gecombineerde inkomens? Als jouw partner zijn of haar inkomen verliest komt er veel meer druk op jou te staan. Dat kan betekenen dat je een buffer moet aanspreken, bovenop de inkomsten die je hopelijk nog (gewoon) hebt. Met een buffer geef je jouw partner even de tijd om een nieuwe baan of een nieuwe opdracht als freelancer te vinden.

• Je wilt een tijdje gaan reizen

  Merk je dat je de laatste tijd minder inspiratie hebt en wil je daar echt een keer goed mee aan de slag? Of heb je keihard gewerkt en wordt het nu tijd om even aan jezelf te denken? Het is in die gevallen een goed idee om een buffer achter de hand te houden. Zo zorg je ervoor dat je de vrijheid kunt nemen om te gaan, ook als je dat misschien niet meteen gepland had. En zelfs als je niet vertrekt geeft het idee dat je dat kunt je waarschijnlijk heel veel rust en voldoening.

Daarnaast zijn er andere redenen om een zakelijke buffer op te bouwen als ZZP’er. Het is belangrijk om altijd uit te gaan van jouw persoonlijke situatie. Zorg ervoor dat je goed in kaart brengt waar je misschien geld voor nodig hebt, als je te maken krijgt met tegenslag. En blijft de tegenslag uit? Dan weet je in ieder geval zeker dat je voldoende achter de hand hebt om misschien een keer wat leuks te kunnen kopen.

Jouw persoonlijke situatie

Of je een buffer nodig hebt en hoe hoog die moet zijn hangt natuurlijk volledig af van jouw persoonlijke situatie. Alleen aan de hand daarvan kun je bepalen wat je minimaal zou moeten sparen. Of waarmee je ervoor zorgt dat je het makkelijk een aantal maanden vol kunt houden en dat jij je geen zorgen hoeft te maken.

De hoogte van een zakelijke buffer voor jouw persoonlijke situatie bepaal je aan de hand van een paar belangrijke factoren:

• Jouw gezin
• Wat je nodig hebt per maand
• Variatie in jouw inkomen
• Wel of geen arbeidsongeschiktheidsverzekering
• Mogelijkheden in loondienst

1. Jouw gezin en thuissituatie

Woon je op jezelf, samen met een partner of heb je een heel gezin? Kinderen zijn duur en samen maak je meer kosten dan alleen. Het is verstandig om eens op een rij te zetten wat je per maand eigenlijk uitgeeft. En houd daarbij ook rekening met de jaarlijks terugkerende kosten, zoals de zorgverzekering (voor beiden) en het schoolgeld voor de kinderen. Wat zijn de gemiddelde maandelijkse bedragen die je nodig hebt om dit allemaal netjes en op tijd te kunnen betalen?

Kijk daarnaast goed naar de manier waarop je woont. Heb je een koophuis of een huurhuis? En wat is het bedrag aan hypotheek of huur dat je betaalt, naast de kosten voor gas, water en licht? Daarnaast doe je boodschappen en heb je af en toe nieuwe kleding nodig. Natuurlijk kun je besparen op een hoop uitgaven, maar de vaste lasten haal je niet zomaar weg. Probeer in kaart te brengen wat je per maand uitgeeft, bijvoorbeeld door eens naar je (digitale) bankafschriften te kijken. Tel de kosten van 3 maanden bij elkaar op en deel dat door de 3 maanden. Zo krijg je een goed beeld van wat je per maand ongeveer uitgeeft.

2. Wat je nodig hebt per maand

Jouw gezin en de thuissituatie pas je niet zomaar aan. Het gaat om vaste lasten, die je hoe dan ook moet betalen. Daarnaast is de kans groot dat je uitgaven doen aan spullen of diensten die je minder hard nodig hebt. Natuurlijk kun je een buffer opbouwen om ook daarvan te blijven genieten, al is het ook mogelijk om in de kosten te snijden.

Scheid de kosten in een vast en verplicht deel, naast een deel met extraatjes die je zou kunnen missen. Zo bereken je op basis van het gemiddelde bedrag per maand wat je daadwerkelijk nodig hebt. Hoe kun je een paar maanden doorkomen als het tegenzit? Of wil je er juist voor zorgen dat je lekker kunt blijven leven? In dat geval heb je er iets meer voor nodig, dus zal de buffer die je opbouwt vanzelfsprekend wat groter moeten zijn.

3. Variatie in jouw inkomen

Varieert jouw inkomen van maand tot maand of blijft dat juist behoorlijk stabiel? Het is een belangrijke factor, als je wilt berekenen hoe hoog de buffer zou moeten zijn. Om de magere maanden op te vangen heb je niet zoveel nodig, maar zonder de vette maanden houd je onderaan de streep natuurlijk een stuk minder over.

Tip: wil je berekenen wat je gemiddeld per maand verdient? Neem de inkomens over 6 maanden of 12 maanden. Die periode is lang genoeg om een gemiddelde uit te rekenen en daar een goed beeld van te krijgen. Ten opzichte van dat gemiddelde bereken je eenvoudig of je inkomen per maand sterk verschilt of dat het altijd rond hetzelfde bedrag zit.

Gebruik het inzicht in de variatie ook om na te gaan hoe snel je de buffer misschien nodig hebt. Als je iedere maand een mooi gemiddeld inkomen hebt zal de kans groot zijn dat je dit ook de komende tijd kunt verwachten. Maar merk je dat het de ene maand roeidruk is en dat je daarna eigenlijk maar weinig te doen hebt? Dan is het al lastiger om het een tijdje uit te houden, als je geen buffer hebt. Zorg ervoor dat je in ieder geval een paar maanden door kunt komen.

Tip: gebruik je de buffer om de variatie in je inkomen op te vangen? Zorg daarnaast voor een buffer waar je wat langer mee vooruit kunt. Misschien valt het een keer echt tegen, zoals nu tijdens de coronacrisis. Je hebt dan een buffer nodig voor meer dan 1 of 2 maanden waarin je wat minder te doen hebt.

4. Wel of geen arbeidsongeschiktheidsverzekering

Of je een buffer nodig hebt en hoe hoog die moet zijn hangt ook af van of je een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) hebt. En als je die hebt, hoe de dekking daarvan eruit ziet. We zetten een paar belangrijke elementen voor je op een rij:

• Wat is de wachttijd voor uitkering?

  De arbeidsongeschiktheidsverzekering kan meteen uitkeren, maar je hebt ook de mogelijkheid om gebruik te maken van een wachttijd. Dit betekent dat je de eerste paar maanden tot maximaal een paar jaar geen uitkering ontvangt. Je geeft de verzekeraar aan dat je deze periode zelf overbrugt, met de ZZP-buffer die je daarvoor opbouwt. Het voordeel daarvan is een lagere premie. Andersom moet je zelf de periode overbruggen tot aan de uitkering, op het moment dat je arbeidsongeschikt raakt.

• Hoe hoog is de uitkering?

  En stel dat je een uitkering krijgt vanuit de arbeidsongeschiktheidsverzekering, hoe hoog is die dan? Heb je jouw volledige inkomen verzekerd of een deel daarvan? Als je maar een deel van jouw inkomen verzekert betaal je daarvoor een lagere premie. Het betekent tegelijkertijd ook dat je zelf een deel van je inkomen zal moeten aanvullen. Daar heb je een buffer voor ZZP’ers voor nodig, waarmee je voorkomt dat je ineens moet leven van een (veel) lager inkomen.

• Wat is een geldige reden voor uitkering?

  Ken je de voorwaarde van de arbeidsongeschiktheidsverzekering en weet je in welke gevallen je kunt rekenen op een uitkering? Soms gelden er strikte voorwaarden, dus kun je er niet zomaar gebruik van maken. Kun je bijvoorbeeld nog vergelijkbaar werk doen? De verzekeraar keert niet zomaar uit, waardoor je jouw eigen buffer moet gebruiken als je toch vindt dat je tijdelijk niet kunt werken.

En heb je geen AOV, maar ben je wel aangesloten bij een broodfonds of heb je een ander reservepotje opgebouwd? Als er voorwaarden gelden is het belangrijk om je dezelfde vragen te stellen als hierboven.

5. Mogelijkheden in loondienst

Ten slotte is het verstandig om na te denken over de mogelijkheid om terug in loondienst te gaan. Het is misschien niet iets waar je graag aan denkt, maar in sommige gevallen helpt het om tijdelijk weer voor wat inkomen te zorgen.

Dus heb je een baan die je ook voor een werkgever kunt uitvoeren? Of heb je misschien nog warme contacten met jouw vorige werkgever? In dat geval heb je een soort buffer in de vorm van het werk dat je kunt doen. Houd er wel rekening mee dat je daar niet zomaar op kunt vertrouwen. Neemt de werkgever tijdelijk niemand aan of blijkt het toch moeilijk om in jouw functie weer aan de slag te gaan? Dan heb je toch zelf de buffer nodig.

En ben je benieuwd hoe hoog de buffer gemiddeld moet zijn? Je kunt bij het Nibud een berekening maken. De organisatie adviseert je om minimaal 3 tot 5 maandinkomens achter de hand te houden. Uiteraard verschilt dit per persoon, daarom kun je aan de hand van de bovenstaande factoren bepalen wat jij ongeveer nodig hebt om een tijdje door te kunnen gaan zonder in de problemen te komen.

Waar moet je voor sparen?

Je kunt de buffer voor ZZP’ers gebruiken voor allerlei verschillende doeleinden. Dus wil je vooral een appeltje voor de dorst hebben, gaat het je om de btw-aangifte of om de inkomstenbelasting? En hoe doe je dat met het pensioen waar je als zelfstandiger zelf voor moet zorgen? We zetten de belangrijkste doelen voor je op een rij om een zakelijke buffer op te bouwen:

• Financiële buffer bij tegenslag
• Btw-aangifte ieder kwartaal
• Inkomstenbelasting per jaar
• Jouw eigen pensioen

1. Financiële buffer bij tegenslag

Krijg je te maken met financiële tegenslag? Als ZZP’er zal je er zelf voor moeten zorgen dat je die situatie opvangt. Dat kan best lastig zijn, vooral als je een aantal goede maanden hebt gehad of als je het al jaren goed doet. Met 3 tot 5 maandinkomens kan het gaan om een groot bedrag, dat je het best achter de hand kunt houden om niet in de problemen te komen.

2. Btw-aangifte ieder kwartaal

Zelfs als je niet te maken krijgt met financiële tegenslag is het verstandig om wat geld achter de hand te houden. Dat heeft bijvoorbeeld te maken met de btw-aangifte die je ieder kwartaal als ZZP’er moet doen.

Je bent als zelfstandige zelf verantwoordelijk voor het aangeven en afdragen van de btw. Tenminste, als je btw-plichtig bent natuurlijk. Het betekent dat je de btw die je ontvangt van klanten moet aangeven bij de Belastingdienst, om het daarna af te dragen.

Afhankelijk van jouw omzet kan het gaat om grote bedragen aan btw. Heb je bijvoorbeeld een maandomzet van €5.000, exclusief btw? Je ontvangt dan €6.050 van klanten, wat betekent dat je €1.050 aan btw moet afdragen.

Het is verstandig om dit bedrag te sparen als een buffer, zeker als je iedere maand zo’n mooie omzet hebt. Na drie maanden gaat het om meer dan €3.000, een bedrag dat je zal moeten afdragen aan de Belastingdienst. Door het netjes iedere maand opzij te zetten voorkom je dat je aan het eind van het kwartaal ineens voor een vervelende verrassing komt te staan.

Tip: benieuwd hoeveel van je omzet je moet reserveren voor de btw-aangifte? Je kunt rekenen met het percentage aan btw dat je berekent aan klant (hoog of laag). Tel alle bedragen aan btw in een maand bij elkaar op, en reserveer dat bedrag. Als je zelf zakelijke aankopen doet waarover je btw betaalt mag je die bedragen aftrekken als voorbelasting.

3. Inkomstenbelasting per jaar

Bovenop de btw-aangifte moet je eens per jaar als ZZP’er ook de aangifte inkomstenbelasting doen. Het is de belasting die je betaalt over jouw inkomen, in dit geval de winst uit een onderneming. Afhankelijk van de bedragen die je verdient kan het gaan om duizenden tot tienduizenden euro’s. Je wilt dat bedrag graag reserveren, waarmee je voorkomt dat je dit aan het eind van het jaar (of in mei en juni van het jaar erop, als je gaat betalen) ineens moet ophoesten.

Tip: je kunt als ZZP’er gewoon gebruik maken van een voorlopige aanslag, net als voor medewerkers in loondienst. Dat betekent dat je iedere maand een bedrag aan inkomstenbelasting afdraagt. Je bouwt daarmee als het ware een buffer op bij de Belastingdienst. Aan het eind van het jaar doe je de aangifte inkomstenbelasting. Blijkt dat je te veel of te weinig hebt betaald? Je krijgt een bedrag terug of moet bijbetalen. Zelfs als je moet bijbetalen is dat minder dan wanneer ja alles in één keer zou moeten overmaken.

Tip: ben je benieuwd hoeveel van je inkomen je zou moeten reserveren voor de aangifte inkomstenbelasting? Afhankelijk van de hoogte van jouw inkomen ga je steeds meer belasting betalen. Verdien je tot circa €30.000 per jaar (exclusief btw)? Houd dan rekening met zo’n 25% van je inkomen. Reserveer zo’n 30 tot 40% als je tot €75.000 verdient en reserveer 40 tot 50% als je meer dan dat verdient. Zo weet je zeker dat je voldoende achter de hand houdt om de belasting van te betalen.

4. Jouw eigen pensioen

Je wilt als ZZP’er natuurlijk voorkomen dat je op je oude dag niet lekker kunt genieten van de mooie momenten in het leven. Toch ben je er zelf verantwoordelijk voor om daarvoor geld opzij te zetten. Je zal zelf pensioen moeten opbouwen, als je meer wilt dan de AOW waar je recht op hebt zodra je de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

Een eigen pensioen kun je op een paar verschillende manieren opbouwen:

• Lijfrentepolis

  Met een lijfrentepolis zorg je ervoor dat je een pensioen kunt aankopen als je daarvoor de leeftijd bereikt. Het is een verzekeringsproduct. Dat betekent dat je een maandelijkse premie betaalt, waarmee je een kapitaal opbouwt. Dat kapitaal kun je gebruiken om het pensioen aan te kopen, zodat je daar 20 jaar, 30 jaar of de rest van je leven van kunt genieten.

• Sparen of beleggen met pensioenproduct

  Wil je liever zelf sparen of beleggen, mét de voordelen van een pensioenproduct? Op een geblokkeerde spaarrekening of beleggersrekening zorg je ervoor dat je profiteert van belastingvoordeel, net als met een lijfrentepolis. Het is geld dat je inlegt, waar je pas bij kunt als je met pensioen gaat. Dat levert nu een aantrekkelijke aftrekpost op, omdat je pas belasting betaalt als je eenmaal met pensioen bent.

• Zelf sparen of beleggen

  Wil je graag zelf sparen of beleggen, met een product waarmee je gewoon bij jouw geld kunt? Je kunt ervoor kiezen om gebruik te maken van een niet-geblokkeerde rekening. Je kunt het geld dan gebruiken op het moment dat je een appeltje voor de dorst nodig hebt. Houd er rekening mee dat je op deze manier niet profiteert van eventuele belastingvoordelen.

  Tip: je kunt bovendien gebruik maken van de Fiscale Oudedag Reserve (FOR). Houd er rekening mee dat je daarmee niet verplicht bent om daadwerkelijk geld opzij te zetten. Je doet dit voornamelijk op papier, om te profiteren van belastingvoordeel. Als je het geld vervolgens niet opzij zet kan dit betekenen dat je dit later alsnog moet doen, of er belasting over moet betalen. Het is daarmee eigenlijk het tegenovergestelde van een buffer op dit moment.

  Hoe bouw je een buffer op?

  Ben je klaar om aan de slag te gaan met jouw zakelijke buffer? We helpen je die op te bouwen aan de hand van 3 praktische tips. Zo zorg je ervoor dat je bijvoorbeeld iedere maand een bedrag opzij kunt zetten, waarmee je stap voor stap bouwt aan het extra geld dat je graag achter de hand wilt hebben.

  Benieuwd hoe anderen het voor elkaar krijgen om genoeg geld te reserveren als zelfstandige of ZZP’er? We zetten drie van de strategieën voor je op een rij:

  • Een deel van de omzet
  • Vast bedrag per maand
  • Alles boven een minimumbedrag

  1. Een deel van de omzet

  “Ik reserveer standaard een deel van de omzet. Natuurlijk houd ik de btw apart, net als een bedrag voor de inkomstenbelasting die ik aan het eind van het jaar betaal. Bovendien reserveer ik op deze manier een deel van mijn omzet voor de perioden dat ik minder of even geen werk heb,” vertelt een van onze klanten.

  Ze reserveer zo’n 10% van haar omzet, bovenop de bedragen om de belastingen af te kunnen dragen. Op die manier zorgt ze er in 10 maanden voor dat ze een extra maandinkomen achter de hand heeft. Als je dat een paar jaar lang doet zorg je er eenvoudig voor dat er voldoende beschikbaar is voor als het een keer tegenzit.

  “Het geeft me rust dat ik inmiddels genoeg achter de hand heb om 2 tot 3 maanden door te kunnen komen. Ik vind het nog niet genoeg, maar weet wel zeker dat ik het eventjes vol kan houden. Bovendien probeer ik te voorkomen dat ik te luxe ga leven, door op deze manier net te doen of ik nog wat minder inkomen heb dan wat ik werkelijk verdien.”

  2. Vast bedrag per maand

  Anderen zetten voor hun buffer een vast bedrag per maand opzij. “Ik reserveer iedere maand €500. Dat is geen bedrag waar ik een maand lang van zou kunnen leven, maar ik doe het al een tijdje.” Hij kan inmiddels 5 maanden vooruit als zijn inkomen helemaal weg zou vallen. En is het tijdelijk even wat minder? Dan is het mogelijk om hiermee het inkomen aan te vullen.

  Welk bedrag je per maand kiest bepaal je natuurlijk zelf. Het is verstandig om hiermee toe te werken naar de 3 tot 5 maanden aan reserve zoals het Nibud adviseert. Met een vast bedrag per maand geniet je van een heel goede maand, omdat je dan niet per se meer apart hoeft te zetten. Houd er aan de andere kant rekening mee dat het voelt als een groot bedrag als je inkomen een keer wat lager is.

  3. Alles boven een minimumbedrag

  “Ik betaal mezelf gewoon niet te veel uit, om op die manier eenvoudig te sparen voor de tijden waarin het misschien wat minder wordt.” Het is een goede derde manier, waarmee je jezelf een inkomen uitkeert waar je (goed) van kunt leven. De bedragen die je verdient boven dit minimum kun je gebruiken om een buffer op te bouwen.

  Bepaal voor jezelf wat je nodig hebt of ga uit van het inkomen dat je verdiende in loondienst. Zo weet je zeker dat je voldoende geld uit je bedrijf haalt, terwijl je de rest kunt sparen. Zeker als het een tijdje (erg) goed gaat bouw je op die manier snel een leuke buffer op. Daarmee zorg je ervoor dat je een flink appeltje voor de dorst hebt, bijvoorbeeld om het tot 6 maanden of langer uit te kunnen houden.

  Welke methode je ook kiest, het is verstandig om er rekening mee te houden als je als ZZP’er zelf voor een buffer moet zorgen. Je kunt helaas niet vertrouwen op een ander vangnet. Dus heb je een keer minder werk, word je arbeidsongeschikt of wil je er even tussenuit? Het is iets dat je zelf zal moeten betalen. Zorg ervoor dat je een goede buffer opbouwt, waarmee je even vooruit kunt.

  Van ZZB’er naar ZZP’er met een buffer

  Ben jij op dit moment nog een Zelfstandige Zonder Buffer en wil je daar verandering in brengen? Dan hebben we twee boeken voor je geselecteerd, als je daar praktisch mee aan de slag wilt:

  • De Profit first methode

    "‘Profit First’ is een cash management systeem dat de financiële wereld volledig op zijn kop zet. Het veegt de internationale formule Omzet – Kosten = Winst van tafel. In plaats daarvan krijgt winst een prominente plek: Omzet – Winst = Kosten. Dit boek laat zien dat iedere ondernemer vanaf de allereerste dag een financieel succesvol bedrijf kan runnen, door te focussen op winst. Profit First. Begin er vandaag nog mee!"

  • ZO bouw ik als ondernemer een buffer op

    "In vijf stappen laat ik je zien én ervaren hoe je doelbewust een buffer opbouwt. Een buffer waarmee jij zorgt voor financiële rust en zekerheid."

  Met deze boeken zorg je ervoor dat je jouw financiën beter onder controle kunt krijgen. Het helpt je om op een rij te zetten hoeveel inkomen je hebt en wat je daarvan zou kunnen en zou moeten reserveren. En heb je het idee dat dit op dit moment nog niet zo belangrijk is? Dan gaat het financieel waarschijnlijk goed met je. En dat is precies het moment waarop je ervoor wilt zorgen dat je wél bouwt aan een buffer. Juist in die periode heb je de mogelijkheid, om te voorkomen dat je met lege handen staan op het moment dat het wel een keer tegenzit.

  En ben je op zoek naar een boekhoudprogramma om ook je administratieve en boekhoudkundige zorgen weg te nemen? Ontdek MoneyMonk als de beste manier om je administratie te doen, inclusief alles wat daarbij komt kijken.