Verplichte AOV voor ZZP'ers: gaat het wel of niet door?
De kogel leek door de kerk, er kwam een verplichte AOV voor ZZP'ers. Het zou nog een tijdje duren, maar het kabinet wilde op die manier afdwingen dat alle zelfstandigen zich verzekeren voor eventuele arbeidsongeschiktheid.
Het grote percentage ZZP'ers zonder verzekering is de overheid een doorn in het oog. Zij lopen bij arbeidsongeschiktheid veel risico op financiële problemen. Voor hen is er geen WW-uitkering beschikbaar en ook van de bijstand kunnen ze niet zomaar gebruik maken. Dat betekent in de meeste gevallen dat ze zonder inkomen komen te zitten, waardoor de problemen zich snel opstapelen.
Op de verplichte AOV voor ZZP'ers is lang veel kritiek geweest door ondernemersorganisaties. Die kritiek is bovendien nog niet helemaal verdwenen. Toch werden er afspraken gemaakt, waarin is geprobeerd rekening te houden met de voorkeuren van zelfstandigen.
UPDATE: het lijkt er inmiddels op dat de verplichte AOV in Europa zal sneuvelen. Roos Wouters van de Werkvereniging voorspelt dat de rechter er een streep door zal zetten. In dit artikel leggen we je uit hoe de plannen eruitzien, al is de kans dus groot dat het uiteindelijk niet op deze manier door zal gaan.
120 tot 220 euro premie per maand
De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP'ers gaat waarschijnlijk 120 tot 220 per maand kosten. De precieze premie hangt af van een aantal variabelen, zoals het eigen risico dat zelfstandigen bereid zijn te lopen.
Op die manier kunnen ze zich verzekeren voor een uitkering tot maximaal €1.650 per maand. Die moet voorkomen dat de inkomsten helemaal opdrogen, bijvoorbeeld als ze ziek worden of te maken krijgen met een ongeval.
Premie is fiscaal aftrekbaar
De premie is fiscaal aftrekbaar, waardoor ze netto een lager bedrag per maand betalen. De premie die ze betalen is afhankelijk van het inkomen. Zelfstandigen met meer inkomsten dragen meer bij, zodat de sterkste schouders de zwaardere lasten dragen. Samen moeten de ZZP'ers er op die manier voor zorgen dat er een collectieve verzekering beschikbaar is. Net als voor werkenden in loondienst, die daar ook allemaal samen voor betalen.
De Stichting van de Arbeid (SvdA) werkte aan de plannen. De stichting berekende dat de netto premie per maand zo’n €85 tot €150 zal bedragen. Dat komt door de fiscale aftrekbaarheid van de bruto premie, waardoor zelfstandigen minder belasting betalen over hun inkomen.
Keuze voor eigen risico
De groep met zelfstandigen is ontzettend gevarieerd. Sommigen hebben al een AOV of hebben een andere oplossing gecreëerd. Weer anderen hebben spaargeld achter de hand of zorgen ervoor dat ze geld in hun bedrijf laten zitten.
Voor de groepen die voldoende eigen middelen achter de hand hebben komt er een vrijwillig eigen risico. Ze kunnen er op die manier voor kiezen om langer zelfvoorzienend te blijven, zonder gebruik te maken van de uitkering. Ze betalen een lagere premie, maar kunnen op die manier niet meteen rekenen op de uitkering als ze te maken krijgen met ziekte of een ongeval.
Standaard geldt er een eigen risico voor een jaar. In die periode kan de ZZP'er nog geen gebruik maken van de uitkering. Het is mogelijk om een hogere premie te betalen en de uitkering al na 6 maanden in te laten gaan. Andersom is het mogelijk om een hoger eigen risico te accepteren, door 2 jaar voor het eigen inkomen te zorgen. Het is bovendien mogelijk om een aanvullende verzekering af te sluiten bij een verzekeraar, bijvoorbeeld om een hoger inkomen uit te laten keren.
Het maximuminkomen per jaar dat de verplichte AOV dekt is €30.000 per jaar. Bij arbeidsongeschiktheid zal de verzekering daar 70% van uitbetalen. Het gaat dan om €1.650, bruto per maand. Dat is in de meeste gevallen genoeg om van te kunnen leven, ook al zal het voor de meeste zelfstandigen geen vetpot zijn. Ze kunnen ervoor kiezen om zich aanvullend te verzekeren, of om alsnog een appeltje voor de dorst achter de hand te houden.
Betaalbare AOV voor zelfstandigen
Het uiteindelijke doel was om een betaalbare AOV voor zelfstandigen samen te stellen. Met een premie van maximaal een paar honderd euro per maand. Dat betekent in de praktijk dat dit terug te rekenen is tot maximaal een paar euro per gefactureerd uur. Waardoor klanten uiteindelijk voor de dekking zouden betalen.
Onder andere ZZP Nederland heeft al laten weten dat het een premie tot €220 per maand niet ‘betaalbaar’ vindt. In plaats daarvan zou het volgens de organisatie moeten gaan om maximaal €100 per maand. Dat is een bedrag dat iedere zelfstandige op moet kunnen brengen, met de mogelijkheid om dit omlaag te brengen tot €50 voor de lagere inkomens en voor iedereen die een hoger eigen risico wil accepteren.
Kritiek vanuit ZZP-organisaties
Ook vanuit andere ZZP-organisaties is er kritiek op de plannen. Onder andere de Werkvereniging is niet blij met de plannen zoals die naar buiten zijn gekomen. Ze gaf input aan de stichting die werkte aan de plannen, maar is niet blij met de resultaten. Volgens de vereniging is er ‘totaal niet geluisterd’ naar de inbreng die er is gedaan. Het zou volgens hen een verzekering voor alle werkenden moeten worden. Zodat ZZP'ers daar onderdeel van uit kunnen maken, en de lasten onderling kunnen delen.
Hoe de verplichte AOV voor ZZP'ers er uiteindelijk uit gaan zien is nog niet helemaal duidelijk. Wat wel vast lijkt te staan is dat deze er vroeg of laat zal komen. Om te voorkomen dat te veel zelfstandigen geen verzekering hebben. En een risico lopen als ze arbeidsongeschikt raken, door ziekte of na een ongeval. We houden het de komende tijd goed in de gaten, om nieuws te brengen als er meer duidelijk wordt over de arbeidsongeschiktheidsverzekering die ZZP'ers verplicht moeten afsluiten.
UPDATE: bovendien zitten we bovenop de ontwikkelingen in Europa. We houden natuurlijk in de gaten of de Europese wetgeving de verplichte AOV verbiedt en welke impact de recente (corona)ontwikkelingen hebben op de voortgang. Zodra er meer bekend is laten we je dit zo snel mogelijk weten.
